Ổ lai cho hiệu suất cao hơn ổ đĩa cứng truyền thống nhưng vẫn không thể nhanh bằng ổ SSD. Tùy theo nhu cầu mà bạn chọn ổ lưu trữ phù hợp.

Ổ thể rắn SSD có tốc độ đọc và ghi dữ liệu nhanh hơn so với ổ cứng HDD truyền thống. Tuy nhiên, do thành phần của SSD là bộ nhớ flash, giá thành cao hơn so với HDD, vì vậy nhà sản xuất giới hạn dung lượng SSD để có giá thành hợp lý. Chẳng hạn ổ SSD 128 GB có giá khoảng 3 triệu đồng, trong khi cùng mức giá này bạn có thể mua ổ đĩa cứng 3.5 inch dung lượng 2TB, hay ổ đĩa cứng 2.5 inch dung lượng 1TB.

Cách đây 2 năm, Seagate giới thiệu mẫu ổ cứng kết hợp giữa HDD và SSD. Mẫu ổ cứng lai này vừa có tốc độ của SSD, vừa có dung lượng lưu trữ lớn và thế mạnh về giá thành của ổ HDD. Nhận ra lợi thế của ổ cứng lai, Samsung, Toshiba và Western Digital cũng tung ra thị trường các mẫu ổ lai, giúp thị trường ổ cứng lai đa dạng hơn.

Cách thức hoạt động ổ cứng lai cũng tương tự công nghệ kép hiện dùng trên các máy tính chơi game, xử lý hiệu năng cao. Dữ liệu cần truy xuất nhanh, thường xuyên chẳng hạn hệ điều hành sẽ dùng bộ nhớ flash/bộ nhớ đệm; dữ liệu không truy cập thường xuyên chẳng hạn phim, nhạc… sẽ dùng đĩa cứng.

Thiết kế ổ lai cho phép dùng cả hai công nghệ của SSD và HDD trên cùng một thiết bị. Bạn không phải chọn và xác định dữ liệu nào nằm ở đâu, thay vào đó phần mềm với các giải thuật xử lý tự động sẽ quyết định dữ liệu nào lưu ở phần SSD, dữ liệu nào lưu trên HDD. Giải thuật xử lý được lưu trữ trong firmware của ổ lai, không phải trong trình điều khiển thiết bị. Hệ điều hành sẽ được lưu trong bộ nhớ cache thuộc phần SSD sẽ giúp máy tính khởi động nhanh hơn. Bộ nhớ cache này không bị xóa khi tắt điện (nonvolatile).

Hầu hết các ổ lai hiện có trên thị trường có kích thước 2.5 inch, dành cho máy tính xách tay. Một số mẫu ổ lai của Toshiba, Western Digital, kích thước 2.5 inch, dày 7mm được thiết kế cho ultrabook. Mẫu ổ cứng lai Momentus XT SSHD của Seagate dùng công nghệ bộ nhớ logic đệm Adaptive Memory; Toshiba, Western Digital cũng có công nghệ bộ nhớ tương tự Seagate nhưng một trong hai công ty có tùy chọn bỏ qua bộ nhớ đệm, thay vào đó là sự kết hợp SSD và HDD trong cùng ổ vật lý.

Dù sử dụng công nghệ nào, giải thuật xử lý vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi tần suất truy cập tập tin (hệ điều hành, ứng dụng,…) để quyết định lưu chúng ở phần SSD hay HDD. Sau khi chuyển nơi lưu trữ phù hợp, tốc độ truy xuất của bạn sẽ cải thiện hơn so với trước đó. Lúc ban đầu, bộ nhớ đệm chưa có gì, tốc độ truy xuất của bạn vẫn như trên ổ đĩa cứng truyền thống, nhưng sau thời gian sử dụng, tốc độ truy cập sẽ dần được cải thiện, hiệu suất nâng lên thấy rõ.

Thử nghiệm chạy WorldBench 7 sáu lần trên ổ lai Seagate Momentus XT 750GB với 8GB SSD, thời gian khởi động hệ thống giảm dần từ 35 giây xuống còn 31 giây, điểm WorldBench 7 tăng từ 112 đến 116. Mức cải thiện thời gian khởi động hệ thống đạt 12%, điểm WorldBench 7 tăng 4%.

Tuy nhiên, khi thử nghiệm với ổ đĩa cứng truyền thống, tốc độ 5400rpm, điểm WorldBench 7 cũng tăng 4%, điều này có thể do công nghệ bộ nhớ đệm của Windows 7. Xét thời gian khởi động hệ thống, ổ đĩa cứng truyền thống không có cải thiện tốc độ. Kiểm tra hiệu suất ứng dụng, WorldBench 7 cho thấy tốc độ tải ứng dụng nhanh hơn với lần đầu tiên. Vậy xét về lâu dài, ổ lai cho hiệu suất hệ thống nhanh và hiệu quả hơn trước. Đặc điểm của ổ lai là càng nhiều dữ liệu thì càng tận dụng tốt ưu thế của bộ nhớ cache, ngược lại hệ thống sẽ phải tải dữ liệu từ phần ổ đĩa cứng.

Tính đến tháng 10/2012, ổ cứng truyền thống 750GB, kích thước 2.5 inch có giá khoảng 80 đô la Mỹ (~ 1,6 triệu đồng), ổ lai 750GB Momentus XT SSHD có giá khoảng 130 đô la Mỹ (~ 2,8 triệu đồng), ổ SSD 128GB giá thành cũng khoảng 130 đô la Mỹ. Ở mức giá này, ổ lai phù hợp cho máy tính xách tay, vì sự nhỏ gọn và đáp ứng nhu cầu cần tốc độ nhanh hơn ổ đĩa cứng truyền thống nhưng vẫn đảm bảo dung lượng lưu trữ lớn. Với máy tính để bàn, do không gian rộng và khả năng đáp ứng hiệu năng cao, bạn nên chọn dùng cả ổ đĩa cứng truyền thống và ổ SSD.