Câu hỏi đã và đang được nhiều nhà quản trị quan tâm đó là: “Doanh nghiệp của bạn có cần phân tích dữ liệu kinh doanh không? BI (Business Intelligence) có thật sự là cần thiết với Doanh nghiệp của bạn không?"

Doanh nghiệp của bạn có cần phân tích dữ liệu kinh doanh không?

Ngày nay, các Doanh nghiệp đã đầu tư nhiều tiền của và công sức cho các hệ thống công nghệ thông tin như: Phần mềm ERP, phần mềm CRM, phần mềm quản lý nhân sự HRMS, kênh website và các hoạt động quảng cáo số digital marketing phục vụ kinh doanh. Dữ liệu (data) thu thập được từ hệ thống phần mềm của doanh nghiệp, từ nguồn mạng xã hội, công cụ tìm kiếm và cả các dự án nghiên cứu thị trường ngày càng nhiều và sẵn có cho doanh nghiệp sử dụng. Các nhà quản trị doanh nghiệp đều biết và rất muốn sử dụng tốt hơn dữ liệu có được để phục vụ hoạt động phân tích và hoạch định chiến lược kinh doanh. Vậy quản lý doanh nghiệp nên làm điều gì và thực hiện như thế nào để đem lại hiệu quả? Phải chăng doanh nghiệp cần tuyển dụng hoặc xây dựng một bộ phận chuyên trách để thực hiện phân tích dữ liệu kinh doanh? Cách vận hành thế nào?...

Giải pháp chung cho việc phát triển bộ phận BI?

Tất cả câu hỏi trên nên được trả lời sau câu hỏi: Doanh nghiệp muốn có được điều gì từ dữ liệu và phân tích dữ liệu? Tuy nhiên, để trả lời câu hỏi này chuẩn xác cho từng doanh nghiệp không phải là chuyện dễ dàng do đặc thù kinh doanh mỗi doanh nghiệp, hệ thống và dữ liệu hiện có khác nhau. Hơn nữa các nhà quản lý doanh nghiệp không phải là chuyên gia trong lĩnh vực dữ liệu, phân tích dữ liệu, nên dễ rơi vào trường hợp mong muốn không phù hợp thực tế, xa rời với hiện trạng và nguồn lực hiện có của doanh nghiệp.

Trong tình huống này, doanh nghiệp có thể tham khảo một trong hai hướng sau:

• Tìm một công ty tư vấn phù hợp cho mục tiêu của mình, nhờ công ty tư vấn đưa giải pháp và chiến lược cho nguồn dữ liệu và mô hình phân tích dữ liệu phù hợp với định hướng phát triển của doanh nghiệp. Bạn có thể nghĩ tới việc có thể sẽ cần thành lập một bộ phận phân tích dữ liệu chuyên trách của Doanh nghiệp để triển khai các công việc này.
• Tìm một người phụ trách chính về làm giám đốc bộ phận phân tích dữ liệu, có chuyên môn cao và kinh nghiệm trong lĩnh vực dữ liệu để họ thiết lập từ đầu cho bộ phận mới.

Nhưng tìm được người làm giám đốc bộ phận dữ liệu, hoặc tìm được công ty tư vấn về dữ liệu phù hợp đôi khi cũng quá khó đối với các chủ doanh nghiệp ở Việt Nam. Ở bài viết này xin được chia sẻ một góc nhìn về phạm vi nhiệm vụ của bộ phận dữ liệu và phân tích kinh doanh để các nhà quản lý doanh nghiệp có cơ sở đưa ra lựa chọn phù hợp.

Phạm vi của nhóm phân tích dữ liệu kinh doanh

Trước hết, để triển khai BI – Business Intelligence (bộ phận phân tích kinh doanh), Doanh nghiệp cần xác định phương pháp phân tích dự báo, hiện nay có 08 phương pháp được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới:

1. Phương pháp tiên đoán
2. Phương pháp ngoại suy xu hướng
3. Phương pháp chuyên gia
4. Phương pháp mô phỏng
5. Phương pháp ma trận tác động qua lại
6. Phương pháp kịch bản
7. Phương pháp cây quyết định
8. Phương pháp dự báo tổng hợp

Tiếp theo, bộ phận phân tích kinh doanh bắt đầu thực hiện nhiệm vụ của mình:

1. Xác định người dùng: Bộ phận nào, ai sử dụng.
2. Tập trung vào người sử dụng: Khảo sát người sử dụng để mô hình BI đặt được sự hài lòng của người khai thác dữ liệu.
3. Kho dữ liệu – Data warehouse, nơi chứa tất cả các dữ liệu từ nhiều nguồn, hệ thống phần mềm được tập trung về, được chuẩn hóa, được đánh giá và sẵn sàng cho truy vấn và phân tích dữ liệu. Khâu này sẽ không thể thực thi nếu Doanh nghiệp bạn thiếu 1 chiến lược đầu tư hệ thống thông tin, phần mềm tốt để có nguồn dữ liệu thực sự cho kho dữ liệu cho chính Doanh nghiệp mình.
4. Dữ liệu phải được gắn thông tin: Nguồn dữ liệu, Chiều dữ liệu, Thời gian, Dạng chuẩn hóa có thể khai thác (ví dụ bản cứng phải được số hóa), Cấu trúc dữ liệu theo từng vùng phục vụ các đối tượng người dùng khai thác khác nhau...
5. Bảo mật: Tính bảo mật, tính toàn vẹn dữ liệu, khả năng truy xuất dữ liệu với việc xác thực.
6. Phần mềm BI phục vụ phân tích dữ liệu có thể kể một số tên như là Power BI, Tableau, Qlik, redash,...

Chú ý đặc biệt là nhóm kỹ sư dữ liệu – data engineering team nên là người chuẩn bị tất cả nhu cầu trên cho bộ phận phân tích kinh doanh sử dụng. Đôi khi sẽ hiệu quả hơn nếu bộ phân phân tích kinh doanh (BI) có một nhóm kỹ sư dữ liệu, dữ liệu lớn trực thuộc. Đội ngũ kỹ sư dữ liệu sẽ làm các bước cần thiết để thiết lập hệ thống phục vụ kinh doanh, làm các bước ETL (trích xuất, chuẩn hóa và tải) lên kho dữ liệu – Data warehouse, thiết lập phần mềm BI,...

Về cơ bản, triển khai BI là một yêu cầu không thể thiếu với doanh nghiệp khi công việc kinh doanh ngày càng phát triển. Tuy nhiên, triển khai bao giờ và theo cách thức như thế nào thì lại phụ thuộc nhiều vào chiến lược phát triển của doanh nghiệp. Hi vọng rằng với những thông tin mà chúng tôi chia sẻ ở trên, các nhà quản lý và các chủ doanh nghiệp sẽ đưa ra được những quyết định phù hợp cho việc phân tích dữ liệu BI của doanh nghiệp mình.